روشنفکر/ «ویکتور هوگو» (۱۸۸۵-۱۸۰۲)، شاعر، نویسنده، روشنفکر و اندیشمند فرانسوی، از جمله بزرگانی است که آوازهاش در سرتاسر گیتی پیچیده است و از او به عنوان یکی از ستونهای ادبیات جهان یاد میکنند. او درباره ایران و ایرانی و مفاخر ادبیاش در آثار ارزشمندش، هرازگاهی به نیکی یاد کرده است. سروده پیشرو اثری است از ویکتور هوگو درباره فردوسی؛ یکی از بزرگترین حماسهسرایان تاریخ ادبیات جهان، که توسط زندهیاد «شجاعالدین شفا» ترجمه شده است.
فردوسی
پیش ازین در شهر «میسور» با «فرودسی» آشنا شدم
گوئی از سپیده بامدادان شعلهای گرفته بود
تا از آن تاجی بسازد
و بر پیشانی خویش نهد.
جلالی چون پادشاهان داشت
که گستاخی را بر آستانشان راهی نیست
دستاری قرمز و آراسته به یاقوتی درخشان بر سر داشت
و با جامهای ارغوانی از این سوی شهر به سوی دیگر میرفت
ده سال بعد،
او را سیاه پوش دیدم
بدو گفتم: تو که پیش از این به دیدارت میآمدند
تا با جامه و دستار ارغوانی از برابر خانههای ما گذرانت بینند،
تو که پیوسته پوششی گلگون داشتی،
چرا اکنون این جامهٔ سیاه را
که گویی با ظلمت رنگ کردهاند، بر تن داری؟
پاسخ داد: آخر، اکنون فروغ من نیز خاموش شده است.