روشنفکر/مطلبارسالی/«حسن یوسفی اشکوری» یکی از نواندیشان ایرانی، مطلبی تحت عنوان: «دلایل مخالفت امام حسین با یزید و خلافتش» به رشته نگارش درآورده است که از دید نگارنده، قابل تامل است.
ایشان در دلایل برتری «امام حسین» نسبت به «یزیدبن معاویه» در امر خلافت، علاوه بر دلایل متعدد، عنوان میکند:«در مورد ویژگیهای شخصی، عموما یزید را فردی بوالهوس، شرابخواره، میمونباز، سگباز، طنبورنواز و در مجموع فاسق و متظاهر به فسق و قاتل بیگناهان توصیف کردهاند»
وی در پانویس چهارم این مطلب آورده: ابن خلّکان میگوید از مزیتهای یزید فصاحت است. به شکار علاقه داشت. به اسبسواری و مسابقه و تربیت حیوانات و مخصوصا سگ علاقه فراوانی داشت. این صفات در مردی که قوی و نیرومند و صاحب ملکات فاضله باشد کمال و موجب تکمیل قوای او میشود ولی در اهل تنّعم و اعقاب و سلالات و آقازادهها و اشرافزادهها و شاهزادهها سبب بطالت و اغراق در ترف و تنّعم میشود. یزید روی فصاحت بدوی به معاشرت با شعراء و منادمت اهل اباطیل علاقه فراوانی داشت آن هم از نوع اشعاری که در اسلام لهو و لعب است … به هرحال شعرا و بطّالها در دربار یزید مقامی داشتند و خودش هم در وصف خمر و سایر چیزها اشعاری دارد (مطهری چند نمونه از این اشعار را نقل کرده است). علاقه وافر یزید به شکار و تفریح مانع از رسیدگی به کارهای مملکتداری و سیاست بود و ناچار کارها در دست دیگران بود.
در ادامه به نقل از مرتضی مطهری در همین پی نوشت می نویسد: «مطهری در جای دیگر (ص ۱۴۳) به نقل از عقاد میگوید که یزید جوانی خوش سیما و بلند قامت بود. همچنین به نقل از همان منبع میآورد یزید به مسابقه و کشتی علاقهمند بود ولی بیشتر جنبه لهوی داشت نه جنبه جدی و شجاعانه»
آنچه که از خلال این نوشتار و پی نویسها به ذهن حقیر متبادر می گردد( حداقل به ذهن نگارنده) چیزی نیست جزء:
۱- یزید شاعر مسلک بود و زبان و قلمی فصیح داشت، حتی دیوان شعری نیز از وی بجا مانده و برای شعرا و ادبا احترام خاصی قائل بود.
۲- به حیوانات از جمله سگها و میمونها علاقه داشت و در پرورش آنها میکوشید. به عبارتی دیگر؛ به حقوق حیوانات اهمیت میداد.
۳- آدمی بود که به تفریح و شکار و ورزش توجه زیادی میکرد.
۴- اهل موسیقی بود و حتی به خوبی تنبور مینواخت و اهالی موسیقی را ارج مینهاد.
۵- برخلاف خلفای پیشین و مانند سایر سلاطین غیرمسلمان و روسای دولتهای امروزی، شراب مینوشید.
۶- طبع عاشقانه داشت و زود اسیر خوبرویان میگشت و دل به گرو آنان میداد و در وصف ایشان شعر نیز میسرود.
۷- یزید به تقسیم کار اعتقاد داشت و دیگران را در اداره کشور دخالت می داد…
باری؛ برخوردار بودن از چنین خصایصی از جانب یک حاکم اسلامی آنهم در ۱۴۰۰ سال پیش، آدمی را یاد روسای جمهور و یا پادشاهان کشورهای دموکرات و توسعهیافتهی عصر حاظر میاندازد. و اتفاقا خصایصی که به عنوان معایب او برشمرده میشود، دقیقا منطبق با موازین حقوق بشرِ امروزی و حقوق حیوانات است.
قابل توجه اینکه؛ یزید همواره مورد تنفر شیعیان و سنیهای متعصب بوده است.