گاندی؛ بزرگی از شرق/ علیشاه سلطانی

روشنفکر/ مطلب ارسالی/ نام مستعار مهاتما گاندی به معنی «روح کبیر» است.اومیان سالهای 1948-1869 زندگی نمود وازطبقه متوسط برخاسته بود ؛پدرش کارمند دولت واجدادش از قشربازرگان بودند.اودرسال 1922 درهند به 6 سال زندان محکوم شد .

گاندی ابتدا در کشورآفریقای جنوبی رهبرجنبش هندیان علیه آپارتهاید بود ودرسال 1914 به هند باز گشت و رهبرجنبش ضداستعماری درهندگردید وبعد از اینکه پاکستان از هند مستقل شد،یک هندی متعصب درسال 1948 اورا بقتل رساند .

گاندی میگفت مهمترین اصل زندگی انسان از خودگذشتگی و پرهیزکاری او میباشد.اوپیش از مارتین لوترکینگ شعار پرهیزاز خشونت را تبلیغ می نمود . گاندی در کشورآفریقای جنوبی ودرهند بدلیل مبارزات اجتماعی اش چندبار به زندان افتاده بود.

انساندوستی گاندی درنوجوانی تحت تاثیر اشعار شاعرهندی «شمال بهات» بود. اواز نظر فلسفی زیر تاثیرنظرات افلاتون و سقراط بود وچون افلاتون میگفت دولت باید زیرکنترل قانون و همچون سقراط میگفت روشنفکرباید از حقیقت دفاع کند حتی زیرفشار تهدید به اعدام.

گاندی چون داوید تورئو،شاعرامریکایی درکتاب «وظیفه سرکشی درمقابل دولت» براین باوربود که در مقابل حاکمان خودسر انسان موظف به سرکشی و سرپیچی است.او شخصا با تولستوی رابطه مکاتبه ای داشت ،واز نظرسیاسی زیر تاثیر افکار امرسن امریکایی و روسکین ،مصلح اجتماعی انگلیسی و از نظرمبارزه صلح جویانه تحت تاثیرافکارتولستوی بود.

گاندی کوشید تاشعار عملی «سرکشی درمقابل قانون» را وارد جنبش عمومی کند .بعدها بعضی از مدافعان حقوق بشر در غرب مانند مارتین لوترکینگ زیرتاثیر اوقرارگرفتند . از نظر چپ ها اوبه رد سوسیالیسم علمی ومبارزه طبفاتی پرداخت و یک اصلاح اجتماعی سیاسی و اتوپیسم خرده بورژوایی دهقانی رانمایندگی میکرد.

گاندی در راه رفع اختلاف میان مسلمانان وهندوها نیزکوششهای فراوانی نمود. اوبه رد جامعه رفاه ناشی از جامعه مصرف و رد پول و کالاهای مادی پرداخت . گاندی میگفت درمقابل جانداران ومخلوقات دیگرباید دوستانه رفتارکرد. او یکی از مدافعان حقوق زنان نیزبود.

گاندی مبلغ یک خودکفایی دهقانی بود که موجب مقاومت دربرابرمدرنیته اجتماعی غرب باشد.اوحتی امروزه سنبل یک مقاومت ومبارزه اجتماعی صلح امیزدرجهان است.وی در رد شهرهای صنعتی بزرگ مبلغ شوراهای روستایی بود ومیگفت با پیشرفت صنعتی ، اخلاق جامعه رو به زوال می رود.

از جمله آثار گاندی – هند جوان – راهنمای سلامتی – رفاه برای هند- وکتاب اتوبیوگرافی او»تاریخ تجربیات من با حقیقت» است که به تقلید از نظرات سقراط نوشته شده .

  falsaf@web.de