نگاه «پیرکرنی» پدر تئاتر فرانسه به ایران/ شجاع‌الدین شفا

روشنفکر/ «پیرکرنی» پدر تئاتر فرانسه و یکی از بزرگترین شعرای این کشور است ( ۱۶۸۴- ۱۶۰۶) بسیاری از تراژدی‌های وی عالیترین شاهکارهای تئاتر فرانسه بشمار می‌روند، به‌طوریکه هنوز هیچکس نتوانسته است در زبان فرانسه، آثاری برتر از آنها پدیدآورد. «ردگون»، «آژزیلاس» و «شاهزاده خانم اشکانی» از این قبیلند.

کر‌نی از همان هنگام حیات، شهرت و افتخار فراوان بدست آورد و نامش در فرانسه و سراسر اروپا پیچید. اشعار کرنی عموماً محکم و پرطمطراق و گاه بقدری عالی است که بسیاری از آنها بصورت ضرب‌المثل در‌آمده است . میان کلاسیک‌های فرانسه فقط راسین است که توانسته است به پای کورنی برسد و گاه از او نیز بالاتر رود .

از کرنی بیست و سه نمایشنامهٔ منظوم باقی مانده که قریب بیست عدد از آنها تراڑدی است. آخرین تراژدی کرنی که در سال ۱۶۷۴ نوشته شده  «سورنا سردار» اشکانی است که شرح یکی از پرافتخارترین حوادت تاریخ ایران باستان یعنی شکست تاریخی رم در مقابل ایرانیان است، و داستان شکست «کراسوس» سردار بزرگ روم و لژیون‌های معروف رومی را بدست «سورنا» سردار نامی «ارد» پادشاه اشکانی حکایت می‌کند که کرنی آنرا با یک ماجرای عاشقانه و غم‌انگیز درآمیخته است.

تراژدی معروف دیگر او بنام « شاهزاده خانم  اشکانی » کـه خود کرنی آنرا از عالیترین تراژدی‌های خویش دانسته. این اثر بدیع مربوط به یکی دیگر از صفحات درخشان تاریخ  ایران  باستان، یعنی انقراض حکومت سلوکیدی‌ها (جانشینان اسکندر } به دست اشکانیان و پیروزی‌های «مهرداد کبیر» پادشاه اشکانی است و اڑ حيث «انتریك» فوق‌العاده عالی است.

یک تراژدی معروف دیگر کرنی «آژزیلاس» است که وقایع آن در یونان می‌گذرد، ولی قهرمان اصلی آن یک دختر زیبایی ایرانی است بنام « ماندان» که به همراه برادر خود «سپهرداد» سردار ایرانی، از ایران به دربار اسپارت رفته است .

در هر سه این تراژدی‌ها، از ایران و قهرمانان و پادشاهان آن  با احترام و گاه با علاقه زیاد نام برده شده است.